رابطه حیا با دینداری
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حیا، تمام دین است.» (میزان الحکمه، ج 2، ص 565)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: کسی که از مردم حیا نداشته باشد از خداوند نیز حیا نخواهد داشت. (میزان الحکمه، ج 2، ص 566)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حیا، تمام دین است.» (میزان الحکمه، ج 2، ص 565)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: کسی که از مردم حیا نداشته باشد از خداوند نیز حیا نخواهد داشت. (میزان الحکمه، ج 2، ص 566)
امام صادق(ع) درباره فرزند سه حق را بر پدر لازم می داند:
تَجِبُ للوَلَدِ على والِدِهِ ثَلاثُ خِصالٍ : اختِيارُهُ لِوالِدَتِهِ ، وتَحسينُ اسمِهِ ، والمُبالَغَةُ في تَأديبهِ .
فرزند سه حقّ بر گردن پدرش دارد : انتخاب مادرى خوب براى او ، نامگذارى خوب او و كوشش در تربيت او .
بحار الأنوار : 78 / 236 / 67
یکی از وظایف پدر نسبت به فرزند را می فرماید : اختیاره لوالدته . یعنی مادر خوب برای فرزندانش انتخاب کند.
این خیلی محتوا داره . جوان فقط بر اساس احساسات و علاقه صرف خود نباید حقوق فرزندان آینده خود را نادیده بگیرد . بنابراین حق فرزندان آینده او این است که مادر خوبی برای آن ها انتخاب کند . مادر هم وظیفه دارد پدر خوبی برای فرزندان خود انتخاب کند .
اما نقش مادر بر فرزند بیشتر از پدر است . جنین چون عضوی از بدن نه ماه همراه مادر است ! لذا در روایات توجه به نزدیکان زن مثلا خاله ها یا فرد مورد علاقه ی او نیز مطرح است .
قَالَ النَّبِيُّ (ص) اخْتَارُوا لِنُطَفِكُمْ فَإِنَّ الْخَالَ أَحَدُ الضَّجِيعَيْنِ.
الكافي،ج5، ص 332، ح2.
براى نطفه هاى خود جایگاه مناسبی اختیار کنید که دائی در خصوصیات فرزند موثر است همان طوری که دو همخوابه در خصوصیات فرزندانشان موثرند .
به قول دوستان ! تخم از خرمن جدا نمی شه !!! لذا توجه به وراثت می تواند سعادت انسان و خانواده را رقم بزند ! مثلا پدری که دچار اختلال بیش فعالی است فرزندانی چنین نیز خواهد داشت ! و این دردی برای همیشه است .
حضرت موسی(علیه السلام) پیغمبر مرسَلِ خدا میگوید: “رَبِّ اغْفِرْ لی وَ لِأَخی وَ أَدْخِلْنا فی رَحْمَتِکَ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمین “.[1]
در سوره ابراهیم : ” رَبَّنَا اغْفِرْ لی وَ لِوالِدَیَّ وَ لِلْمُؤْمِنینَ “.[2]
حضرت نوح : “رَبِّ اغْفِرْ لی وَ لِوالِدَیَّ وَ لِمَنْ دَخَلَ بَیْتِیَ مُؤْمِناً وَ لِلْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِنات “.[3]
پیغمبر اکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) اینطور روایت شده است که عرضه می دارد : “اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی وَ لِأُمَّتِی اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی وَ لِأُمَّتِی أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ لِی وَ لَکُمْ “.[4] اینها تعبیرات انبیای مرسَل است.انبیا و اولیای خدا که معصوم هم هستند، اوّل برای خودشان طلب مغفرت میکنند و «ربّ اغفِر لِی» میگویند.
معصومین خواسته اند به گناهکاران بیاموزند که وقتی خواستی دعا کنی، اوّل از خدا بخواه که از سر تقصیراتت بگذرد، بعد بقیّه دعاهایت را مطرح کن. در دعای کمیل حضرت علی(علیهالسلام) این فراز مشاهده می شود : «اللَّهُمَّ اغفِر لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَحبِسُ الدُّعَاءَ». یعنی خدایا، آن گناههایی که موجب حبس دعا میشود را ببخش!
پی نوشت:
[1]. سوره الاعراف، آیه 151
[2]. سوره ابراهیم، آیه 41
[3]. سوره نوح، آیه 28
[4]. بحارالأنوار، ج21، ص210
????۱- به جای ازدیاد کارها به تداوم صحیح آنها بیندیشید. «حکمت ۲۷۰»
????۲- برای رسیدن به هدف ها و مقام های بلند، همّت بلند داشته باشید. «خطبه ۲۱۱»
????۳- از تجارب و اندرزها پند بگیرید و از آنها بهره برداری کنید تا دچار نقص نشوید. «نامه ۳۱، خطبه ۱۷۵»
????۴- از شدت سختی نهراسید، زیرا هراس، شکننده تر از خود کار است و به گشایش امور امیدوار باشید. «حکمت ۱۶۶ و ۲۴۶»
????۵- اگر به انجام مسئولیتی گردن نهادید، به آن وفا کنید. «حکمت۳۲۷»
????۶- هیچ وقت کارهای اهم را فدای امور مهم نکنید. «حکمت ۲۷۱»
????۷- پیش از پذیرش هر کاری، به دانش آن مجهز شوید. «حکمت ۴۳۹»
????۸- خویشتن را اصلاح کنید تا خداوند کارهای شما را اصلاح کند. «نهج البلاغه»
????۹- پست ها، امانت و وسیله خدمتگذاری اند، نه منبع بهره برداری. «خطبه ۱۳۱»
????۱۰- پست ها میزان آزمایش شمایند، بکوشید تا سربلند بیرون آیید. «خطبه ۳۳»
????۱۱- مشورت پذیر باشید، اگر مشورت نکنید، تباه می شوید. «نامه ۶۹»
????۱۲- با زیردستان خود مانند پدری مهربان رفتار کنید. نامه 5 به مالک
روایت جالبی از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است
که مردی پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) را برای طعام دعوت کرد،
چون به منزل آن مرد میزبان درآمد، حضرت مرغ پرندهای را دید که روی لبه ی دیوار تخم گذاشته.
سپس تخم مرغ افتاد روی میخی که در دیوار قرار داشت
و با کمال تعجب دیده شد که نه بر زمین افتاد و نه بر اثر اصابت به میخ بشکست!!
پیامبر اکرم(ص) از دیدن این صحنه متعجب شدند.
مرد میزبان به حضرت عرض کرد: از این تخم مرغ (که نشکست) تعجب میکنی؟ به خدایی که تو را به حق مبعوث به پیامبری کرده من هرگز تا بحال هیچ بلایی ندیدهام.
رسول خدا(ص) برخاست و از غذای میزبان نخورد و فرمودند:
کسی که بلایی نبیند
( یا ضرر و زیانی)خدا از او روی برگردانده و به او لطف و رحمت و توجهی نمیکند و نیازی ندارد.
اصول کافی، ج 3، ص 355
پاسخ این پرسش در قرآن و روایات آمده است که در ذیل بیان میشود:
1. رزق انسان در آسمان است: در قرآن کریم به یکی از نشانههاى عظمت پروردگار اینگونه اشاره شده است: «رزق شما و آنچه به آن وعده داده میشوید، در آسمان است».
اگرچه در برخی از منابع تفسیری «رزق» در این آیه به دانههاى حیاتبخش باران تفسیر شده است که منبع هر خیر و برکت در زمین است، اما این معنا میتواند یکى از مصداقهاى روشن آیه باشد، و رزق مفهوم گستردهای دارد. و معنای دیگر «آسمان» در این آیه شریفه؛ عالم غیب و ما وراء طبیعت و لوح محفوظ است که رزق انسانها از آنجا مقدّر میشود.
2. امام علی (ع) میفرماید: «هر وقت از نماز فارغ شدید دستهاى خود را به سوى آسمان بلند نمایید براى دعا کردن»، شخصی از آنحضرت پرسید: اى مولاى من! آیا خداوند در هر مکان و جهتى نیست؟ امام(ع) فرمود: «بله». پرسید: پس چرا باید دستهاى خود را به طرف آسمان بلند کنیم؟ امام(ع) فرمود: «مگر آیه “وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ وَ ما تُوعَدُونَ” را قرائت نکردهاى! روزى باید از محلش طلب شود و محل آن آسمان است که خداوند بیان فرموده؛ چه باران از آسمان نازل میشود و به سبب آن از زمین قوت خلایق روئیده و بیرون میآید».
3. وقتی انسان دست به دعا برداشت، مستحب است آنرا بر سر و صورت خود بکشد، برای اینکه لطف خدا شامل این دست میشود و دستی که عطای الهی را دریافت کند، گرامی است، بنابراین، خوب است آنرا به سر و صورت بکشد. چنانکه در این زمینه امام صادق(ع) فرمود: «هیچ بندهاى دست به درگاه خداى عزیز جبار نگشاید جز اینکه خداى عزّ و جلّ شرم کند که آنرا تهى بازگرداند تا اینکه به مصلحت خود چیزی از فضل رحمتش در آن بنهد، پس هرگاه یکى از شماها دعا کرد تا دستش را به سر و روى خود نکشید، آن را پس نکشد».