رابطه حیا با دینداری
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حیا، تمام دین است.» (میزان الحکمه، ج 2، ص 565)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: کسی که از مردم حیا نداشته باشد از خداوند نیز حیا نخواهد داشت. (میزان الحکمه، ج 2، ص 566)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حیا، تمام دین است.» (میزان الحکمه، ج 2، ص 565)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: کسی که از مردم حیا نداشته باشد از خداوند نیز حیا نخواهد داشت. (میزان الحکمه، ج 2، ص 566)
آدمى پير چو شد حرص جوان مى گردد
خواب در وقت سحرگاه گران مى گردد!
و چه نیک سخن گفت، امیر بیان _علیه السلام_ :
روزگار، بدن ها را کهنه و آرزوها را نو مى سازد!
مرگ را نزديک و خواسته ها را دور مى کند! کسى که تلاش کند و به مواهب آن برسد، سخت خسته مى شود و کسى که بعد از تلاش به آن نرسد رنج مى برد…!
/حکمت 72/
در حدیث نبوی آمده است:
انسان پير مى شود ولى دو صفت در او جوان خواهد شد: حرص و آرزوهاى دور و دراز
آیتالله مکارم شیرازی:
برخی کاندیداها ممکن است با برخی ثروت مندان محلی زد و بند کنند که هزینه تبلیغات شان را بدهند و آنها بعدا به آنان خدمت کنند،
باید از این امور پناه به خدا برد، این انحراف از اصول اسلامی و گناه کبیره است.
سئوال
هرگاه مالی به دست انسان برسد از راه هدیه یا هبه (كه همان بخشش است) یا از راه جایزه مثل جوائز بانكی یا حتی مثل صدقه و نذری كه برایمان بكنند آیا به آن خمس تعلق می گیرد؟
پاسخ
نظر مراجع عظام تقلید در این رابطه مختلف است و نظرات در این رابطه به سه شكل می باشد:
نظر اول:
به هدیه و هبه و جایزه و امثال آن به طور مطلق خمس تعلق می گیرد به این معنی كه این جایزه یا هدیه به هر شكل و اندازه كه باشد، در صورتی كه از مخارج سالش زیاد بیاید، مشمول خمس خواهد بود.
مراجعی كه این نظریه را قبول دارند عبارتند از آیات عظام: بهجت(ره) و مكارم شیرازی و فاضل لنکرانی(ره)، اراكی(ره)، خوئی(ره)، سیستانی، صافی ، گلپایگانی و سبحانی.
نكته:
البته از بین مراجع فوق آیات عظام مكارم شیرازی و بهجت ره و فاضل لنکرانی ره بنا بر احتیاط واجب، خمس آن را واجب می دانند و بقیه بر حسب فتوی پس مقلدین آنها می توانند به مراجعی كه به نظریه سوم قائل هستند مراجعه كنند.
نظر دوم:
در صورتی به هبه و هدیه و امثال آن خمس تعلق می گیرد كه آن هدیه چیز كم و كوچكی محسوب نشود و اگر چیز كم ارزشی محسوب شود به آن خمس تعلق نمی گیرد.
كسانی كه این نظریه را قبول دارند عبارتند از آیات عظام تبریزی(ره)، وحید خراسانی و زنجانی البته با این تفاوت كه آیة الله زنجانی در چیزهای كم ارزش هم بنا بر احتیاط خمس را لازم می دانند ولی مقلدین ایشان می توانند فقط در این زمینه به قائلین به نظریه بعدی مراجعه نمایند.
و همچنین آیة الله مكارم شیرازی در حاشیه خود بر كتاب عروةالوثقی همین نظریه را قائلند .
نظر سوم:
به هدیه و امثال آن خمس تعلق نمی گیرد اگرچه كه چیز با ارزشی محسوب شود و از مخارج سال زیاد بیاید البته احتیاط مستحب آن است كه در صورتی كه از مخارج سال زیاد بیاید خمس آن پرداخت شود .
قائلین به این نظریه عبارتند از حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری دام ظله و غالب فقهای قدیم.
حجت الاسلام قرائتی:
عیبجویی و طعنه زدن، به هر نحو که باشد:
* غیابی یا حضوری،
* با زبان یا اشاره،
* شوخی یا جدی،
* مربوط به کار و صنعت یا آفرینش و طبیعت
از نظر قرآن، کاری زشت و حرام است.
«وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ» (همزه/1)
وای بر هر عیبجوی مسخرهکنندهای!
(تفسیر نور)
امام علی علیه السلام:
ای فرزند آدم، زمانی که می بینی پروردگارت نعمت هایش را یکی پس از دیگری به تو می رساند،
در حالی که تو معصیت او را به جا می آوری،
از او بترس.
نهج البلاغة، حکمت ۲۵