رابطه حیا با دینداری
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حیا، تمام دین است.» (میزان الحکمه، ج 2، ص 565)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: کسی که از مردم حیا نداشته باشد از خداوند نیز حیا نخواهد داشت. (میزان الحکمه، ج 2، ص 566)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: «حیا، تمام دین است.» (میزان الحکمه، ج 2، ص 565)
پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمودند: کسی که از مردم حیا نداشته باشد از خداوند نیز حیا نخواهد داشت. (میزان الحکمه، ج 2، ص 566)
یکی از عواملی که می تواند سبب تحکیم خانواده و باعث دلگرمی همسر در زندگی شود، توجه شوهر به سلامتی همسر است؛ زیرا این توجه از نشانه های عشق واقعی به همسر است و ابراز نگرانی از هر گونه ناراحتی و بیماری همسر، سبب زیادشدن علاقه بین زوجین خواهد شد. توجه امام خمینی در اهمیتدادن به سلامتی همسر خویش، می تواند الگوی ارزشمندی برای همگان باشد.
بنا بر اظهارات یکی از خدمتکاران امام «یک بار خانم امام، ناراحتی معده پیدا کرد که قرار شد به بیمارستان منتقل شوند و نمونهبرداری شوند. امام به من فرمودند: لحظه به لحظه وضعیت خانم را تلفنی بپرس و به من اطلاع بده؛ که [این امر] نشانگر توجه و اهتمام خاص امام به وضع مزاجی خانم بود و من هم لحظه به لحظه وضعیت را به امام گزارش می کردم. همزمان با اینکه همسر امام را آماده عمل در بیمارستان می کردند، امام به من پنجاه هزار تومان پول دادند تا در میان مردم مستضعف جنوب شهر تقسیم کنم. بعد که خبر رضایتبخشبودن عمل جراحی را به امام دادم، بیست هزار تومان دیگر به من دادند و فرمودند: «خرج خانواده خودت باشد.»
در همین باره یکی از دختران امام می گوید: «یک زمانی، هم امام بیمار بودند و هم خانم. ما معمولاً دو سه نفر بودیم. اگر یکی از ما نزد امام می ماند، فوراً می گفتند: من کسی را نمیخواهم، بروید پیش مادرتان. و با اوقات تلخی ما را از اتاق بیرون می کردند که خانم تنها نماند.»
دختر دیگر امام نیز در این باره گفته است: «در آخرین لحظه های عمر امام که در شرایط سختی به سر می بردند، هر وقت چشم باز می کردند، اگر قادر به صحبت بودند، میگفتند: خانم چطورند؟ می گفتیم: خانم خوب اند، بگوییم بیایند پیش شما؟ میگفتند: نه، خانم کمرشان درد میکند، بگذارید استراحت کنند. چون خانم یک هفته قبل از عمل آقا، به مناسبتی کمرشان یک مقدار ناراحتی پیدا کرده بود که دکتر گفته بود: باید مدتی استراحت کنند.»
مسیح بروجردی، نوه امام( گفته است: «همسر امام وقتی میخواستند مسافرت بروند، در هر ساعتی از روز که بود، حتی اگر ساعت دو بعد از ظهر که وقت استراحت امام بود، ایشان با همه نظمی که در برنامه روزانه زندگی خود داشتند، به احترام خانم تا در حیاط منزل تشریف می آوردند و خانم را بدرقه می کردند و موقعی که همسر امام از مسافرت برمیگشتند، اگر فصل گرما بود، امام دستور می دادند که یک چیز خنک درست کنند و هندوانه ای آماده کنند، یا اگر فصل سرما بود، می فرمودند اتاق را گرم کنند.
همسر امام، خانم خدیجه ثقفی، در باره برخورد امام( با ایشان گفته است: «امام، به من خیلی احترام می گذاشتند و خیلی اهمیت می دادند؛ یعنی یک حرف بد یا زشت به من نمی زدند. ایشان در اوج عصبانیت، هرگز بی احترامی و اسائه ادب نمی کردند. همیشه در اتاق جای خوب را به من تعارف می کردند و همیشه تا من نمی آمدم، سر سفره خوردن غذا را شروع نمی کردند. به بچه ها هم می گفتند: صبر کنید تا خانم بیایند.»
اسلام، مکتب تربیت است و والدین را به تربیت نیکوی خود و فرزندانشان سفارش و تشویق نموده است. خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است: «یا اَیُّها الَذینَ آمَنوا قُوا اَنْفُسَکُمْ واَهلیکُمْ ناراً؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! خود و خانواده تان را از آتش نگاه دارید.»
پیامبر اکرم (ص)نیز در این مورد می فرماید: «اَکْرِمُوا اَولادَکُمْ واَحْسِنُواآدابِکُمْ یَغْفِرْلَکُمْ؛ فرزندان خود را گرامی بدارید و آنان را خوب تربیت کنید.»
پدر و مادر در جایگاه محوری ترین عنصر تعاملات خانوادگی، وقتی به آموزه های اخلاقی در روابط همسری توجه و التزام داشتند، می توانند الگوی قابل قبول و ارزندهای برای انتقال مفاهیم و آموزه های دینی به فرزندان خود باشند. بر این اساس، احترام به همسر می تواند نقش مهمی در تربیت فرزندان داشته باشد.
فریده مصطفوی، دختر امام( در توجه ایشان به نکته مهم تربیتی، میگوید: «یادم میآید که بچه بودم و با توپ توی اتاق بازی می کردیم. توپ را زدیم و شیشه را شکستیم. آقا (امام) خیلی ناراحت، آمدند که ما را تأدیب کنند که چرا این کار را کردیم، من گفتم: خانم به ما گفتند: در اتاق بازی کنید، عیبی ندارد. تا من این را گفتم، ایشان هیچ نگفتند از اتاق بیرون رفتند و ما را تنبیه نکردند.
صدیقه مصطفوی، دختر امام نقل کرده است: «مادر اگر سر سفره نمینشستند، امام غذا نمیخوردند، منتظر میماندند؛ ولو اینکه همه سر سفره حاضر باشند. وقتی که والده مان میآمد، آقا شروع به خوردن غذا می کردند. احترام امام به خانم، آنچنان بود که اگر بگویم که در طول 60 سال زندگی، امام زودتر از خانم دستشان توی سفره نرفت، دروغ نگفته ام.»