ابعاد فن سخنوری
در صحبت گروهی آشنایی با نکات زیر، لازم است:
1 ـ روانشناسی
آگاهی از روحیات افراد حلقه و کششها و گرایشها و زمینههای «اثرپذیری» و شیوههای «اثر گذاری»، از عوامل موفقیّت یک سرگروه است. روانشناسی آگاهیهای مفیدی در این زمینه میدهد.
2 ـ معلومات عمومی و اسلامی
هرچه دانش عمومی، ذخایر فکری و معلومات سرگروه در زمینههای مختلف، به ویژه در زمینهی موضوعات مورد بحث بیشتر باشد، سخنانش از غنا و محتوای بیشتری برخوردار خواهد بود و قدرت «جذب مخاطب» بیشتر خواهد شد و هرچه با معارف گستردهی دین آشناتر باشد، میدان سخن برای او بازتر است. سرگروه باید به بهترین وجه، توان بهرهگیری از آیات و احادیث را داشته باشد.
3 ـ ادبیّات
از آن جا که در جلسات گروهی، استفاده از کلمه، کلام و جملهبندی لازم است، سرگروه هر چه بر ادبیات تسلّط بیشتری داشته باشد، سخنان او صحیحتر و استفاده از تعبیرات، بیغلطتر خواهد بود. آگاهی از اشعار، ضربالمثلها و تمثیلات نیز در همین مقوله است.
4 ـ تاریخ
چاشنی سخن، حکایات است. سرگروه باید هر چه بیشتر از تاریخ (تاریخ اسلام، ایران، جهان، زندگینامهی صحابهی پیامبر و ائمه و علما و دانشمندان و عارفان و مشاهیر جهان و بزرگان علم و صنعت) آگاه باشد تا بتواند با استفادهی بجا از آنها، تأثیر سخن خویش را افزون کند.
5 ـ معانی و بیان
در این علم، فصاحت و بلاغت که عهده دار شیوههای درستی سخن و رسایی کلام است، مطرح میگردد. آگاهی از علوم بلاغی و شیوههای سخن آرایی و زیباییهای گفتاری، صحبت سرگروه را زیبایی و تأثیر بیشتری میبخشد.
6 ـ شناخت زمان
نیازهای موجود در هر عصر و شرایطی، نوعی سخن میطلبد. سرگروه موفّق کسی است که با درک بهتر نیازهای اعضای گروه، سخنانی مفید و جهت دهنده و مرتبط با زمینههای موجود، ایراد کند و پا به پای زمان حرکت داشته باشد.
7 ـ منبع شناسی
از مهمترین نیازهای سرگروه آن است که با کتب گوناگون در زمینههای مختلف آشنا باشد و بداند برای تهیهی مواد بحث گروهی به چه منابعی مراجعه کند. البته مطالعهی مستمر سرگروه، به طور طبیعی او را کتاب شناس بار میآورد، ولی دانستنِ منابع خاصّ هر موضوع، برای وی بسیار مهمّ است.