ما چگونه امتحان می‌شویم
استاد پناهیان
امتحان یعنی در رنج قرار گرفتن و رشد کردن،
نفی تمام رنج‌ها غیر معقول است.
البته معنایش این نیست که برای رفع رنج‌های خودمان تلاش نکنیم. ولی باید بدانیم که قطعاً امکان ندارد بدون رنج کشیدن رشد کنیم.
امام محمد باقر(ع) می‌فرمایند: بهشت با سختی‌ها پوشیده شده است؛
الْجَنَّةُ مَحْفُوفَةٌ بِالْمَکَارِه(کافی/2/89)
جامعه در بستر امتحان رشد خواهد کرد؛ همان‌طور که فرد در بستر امتحان رشد می‌کند
فلسفۀ امتحان هم به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه و توانایی‌های پنهان فرد و جامعه است.
حضرت امام(ره) چقدر از دفاع مقدس تقدیر کردند
و فرمودند ما در دفاع مقدس به این ارزشها رسیدیم و ارزشها را یک به یک بیان کردند،
ولی در مقابل امام(ره) آن کسی که قرار بود قائم مقام ایشان شود، در مصاحبۀ خودش گفته بود: ما بیهوده این‌همه شهید و کشته دادیم و بی‌خود زجر کشیدیم.
امام(ره) فایدۀ زجرها را می‌دید ولی او فقط سختی زجرها را می‌دید.
امتحان برای فرد و جامعه موجب شکوفا شدن استعدادهاست. نه از فرد می‌توان امتحان-یعنی زجر کشیدن- را به‌طور کامل محو کرد و نه از جامعه.
ولی جوامع غربی، انسان‌ها را با وعده دادن به راحتی و آسایش دروغین، فریب می‌دهند و جوان‌ها را به سوی «دلم می‌خواهد»ها سوق می‌دهند تا بتوانند آنها را به بردگی بکشانند.
