نگاهی به زندگی امام موسی بن جعفر علیهما السلام
طلوع خورشید
ابو بصیر گفت: همراه امام صادق علیه السلام برای شرکت در مراسم حج عازم مکه بودیم. وقتی به سرزمین ابواء رسیدیم، حضرت برای ما صبحانه ای تدارک دید. مشغول صرف صبحانه بودیم که کسی از طرف همسر امام صادق علیه السلام آمد و به ایشان خبر داد که حال همسرتان دگرگون شده و درد زایمان آغاز شده است و چون فرموده بودید در این باره قبل از هر کار شما را مطلع کنیم، خدمتتان آمدم.
امام صادق علیه السلام همان لحظه برخواست و همراه فرستادهی همسرش رفت و بعد از چند لحظه برگشت. ما که قیافه ی شاداب ایشان را دیدیم، شاد باش گفتیم و از وضعیت همسرشان پرسیدیم، فرمود: خداوند حمیده را به سلامت داشت و به من پسری عنایت فرمود که در میان مخلوقاتش از همه بهتر است. همسرم در باره ی آن نوزاد مطلبی به من گفت: که گمان میکرد من از آن بی خبرم; اما من پیرامون آن موضوع از او آگاه تر بودم.
من (ابو بصیر) درباره ی محتوای آن مطلب سؤال کردم، ایشان فرمود: «حمیده گفت: هنگامی که آن نوزاد متولد شد، دستهایش را بر زمین گذاشت و سر به سوی آسمان بلند کرد.» من به حمیده گفتم این کار نشانه ی رسول خدا صلی الله علیه و آله و نشانه ی وصی بعد از اوست. (1)
و به این ترتیب بود که ابو الحسن موسی کاظم علیه السلام در روز شنبه هفتم ماه صفر سال 128 ه ق در سرزمین ابواء (بین مکه و مدینه) به دنیا آمد. (2)
عالم همه غرق زیب و زیور آمد از جلوه ی نور حق منور آمد آمد به جهان باب حوایج کاظم محبوب خدا موسی جعفر آمد (3)
از تبار نور
پدرش حضرت امام جعفر صادق علیه السلام و مادرش «حمیده» (سلام الله علیها) بود. این بانو در مکتب امام صادق علیه السلام به چنان صفای باطنی دست یافت که حضرت درباره اش فرمود:
حمیده مانند طلای خالص از ناپاکی ها، پاک است. فرشتگان او را همواره نگهداری کردند تا به من رسید، به خاطر کرامتی که خدا نسبت به من و حجت پس از من عنایت فرمود. (4)
تثبیت امامت
1- امام صادق علیه السلام از همان لحظه نخست تولد، شیعیان را نسبت به امامت فرزندش موسی آگاه ساخت و اینگونه فرمود: «فعلقوا بابنی هذا المولود… فهو والله صاحبکم من بعدی» . (5)
به فرزندم، این مولود بچسبید.. او به خدا بعد از من صاحب شماست.
2- علائم برتری این مولود پاک از همان روزها بر همگان آشکار شد. از جمله میتوان به سخن گفتن حضرت در گهواره اشاره کرد. یعقوب بن سراج میگوید: «به حضور امام صادق علیه السلام رفتم و دیدم حضرت در کنار گهواره پسرش موسی ایستاده و فرزندش در گهواره است. امام مدتی با او راز گفت. پس از آن که سخنانش به پایان رسید، نزدیک تر رفتم. به من فرمود: نزد مولایت (در گهواره) برو و سلام کن. من کنار گهواره رفتم و سلام کردم.
موسی بن جعفر علیه السلام که در میان گهواره بود با کمال شیوایی جواب سلام مرا داد و فرمود: «برو و نام دخترت [حمیرا] را که دیروز برایش برگزیده ای، عوض کن، آن گاه نزد من بیا; زیرا خداوند چنان نامی را نمی پسندد. من هم رفتم و نام او را عوض کردم» . (6)
دوران امامت
دوران امامت حضرت موسی بن جعفر علیه السلام از 25 شوال سال 148 ه. همزمان با شهادت پدر بزرگوارش امام صادق علیه السلام آغاز شد. در این زمان حضرت 20 سال داشت. در آغاز امامت، حضرت با قاتل پدرش، منصور دوانیقی رو در رو بود.
وی که از سال 136 خلافت اسلامی را پس از ابو العباس سفاح به دست گرفته بود، به دلیل وصیت امام صادق علیه السلام در مورد تعیین جانشین خود و ملاحظات دیگر علنا تعرضی به امام نمیکرد. (7)
شهادت
سرانجام امام موسی بن جعفر علیه السلام به دستور هارون و به دست سندی بن شاهک با خرمای زهرآلود مسموم گردید و مطابق قول مشهور در روز جمعه 25 رجب سال 183 ه.ق به شهادت رسید. (8)
منابع :
1) شرح مفصل این خبر را در اصول کافی، ج1 ص385، حدیث 1، باب موالید ائمة بخوانید و المحاسن ص314.
2) سال 129 هجری نیز نقل شده استبه کافی ج1 ص476، بحار الانوار ج48 ص2، ارشاد مفید ص269، کشف الغمه ج2، ص212 و اعلام الوری ص286، و 310، رجوع کنید.
3) شعر از ابو الفضل آسمانی.
4) اصول کافی، ج1 ص477.
5) محاسن برقی، ج2، ص314.
6) اصول کافی، ج1، ص310.
7) مناقب ابن شهرآشوب، ج4 ص349.
8) مناقب ابن شهرآشوب: ج4 ص349.
