حضرت آیت‌الله جاودان؛

حكمت القاب و اوصاف معصومين (ع) | #حکمت_عبادات

نه تنها عبادات، بلكه القاب و اوصاف معصومين (ع) نيز حكمتي غير از آن معاني ظاهري دارد. ما موظفيم اين كلمات را بر زبان جاري كنيم؛ اما بايد به دنبال اين باشيم كه باطن اين كلمات و حكمت اين عبارات و الفاظ چيست؟

شخصي از امام صادق (ع) سؤال كرد: چرا رسول خدا را ابوالقاسم مي‏گويند؟ فرمود: براي اينكه آن حضرت فرزندي داشت به نام «قاسم» و چون پدر قاسم بود از اين جهت به رسول خدا، «ابوالقاسم» مي‏گفتند. راوي عرض كرد: اين معنا را من مي‏دانم؛ كمي روشنتر بيان كنيد كه چرا رسول خدا (ص) را ابوالقاسم مي‏گويند؟ حضرت فرمود: چون علي‏بن ابي‏طالب (ع) قسيم الجنّة والنّار است، «قاسم» است؛ يعني قسمت‏كنندهٴ بهشت و جهنم است. در قيامت آن حضرت به اذن خدا جهنمي‏ها را به جهنم و بهشتي‏ها را به بهشت فرا مي‏خواند. پس علي (س) قاسم است. و چون خداوند متعال علي‏بن ابي‏طالب را در همان دوران كودكي به دامان پيامبر منتقل كرد و از همان طفوليت رسول خدا معلم و علي‏بن ابي‏طالب شاگرد پيامبر بود و از آنجا كه هر شاگردي فرزند استاد است و استاد حق پدري بر او دارد، پس علي (ع) به منزلهٴ فرزند اوست. از اين رو پيامبر را «ابوالقاسم» مي‏نامند، اين معنا و تفسير براي ابوالقاسم از حكمت اين كنيه است. و هر كسي نمي‏تواند بفهمد و معنا كند.

بنابراين، آنچه در تعبيرات معصومين (ع) به عنوان الفاظ عبادات آمده اين است كه آن حضرات، به اندازهٴ فكر ما سخن گفته‏اند، نه اين كه حكمت و حقيقت نماز همين باشد كه ما مي‏خوانيم؛ بلكه پشت پردهٴ اين الفاظ و معاني و مفاهيم، حقايقي است. ولي اگر فكر را توسعه داديم، آنگاه از پشت پرده و ماوراي اين الفاظ مطالب ديگري را هم كم و بيش مي‏فهميم. چون رسول خدا (ص) فرمود: «إنّا معاشر الأنبياء أُمرنا أن نكلّم الناس علي قدر عقولهم» ما موظفيم با مردم به اندازهٴ فكر آنها سخن بگوييم. ولي هر كس به اندازه فكر خود مي‏فهمد.
ادامه دارد…