سوء ظن، تجسس و غيبت ممنوع
آيه شماره 12 از سوره مبارکه حجرات⚪️ متن آیه : يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اجْتَنِبُواْ كَثِيراً مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُواْ وَلَا يَغْتَب بَّعْضُكُم بَعْضاً أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيمٌ
ترجمه : اى كسانى كه ایمان آوردهاید! از بسیارى گمانها دورى كنید، زیرا بعضى گمانها گناه است. و (در كار دیگران) تجسّس نكنید و بعضى از شما دیگرى را غیبت نكند، آیا هیچ یك از شما دوست دارد كه گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ (هرگز) بلكه آن را ناپسند مىدانید و از خدا پروا كنید، همانا خداوند بسیار توبهپذیر مهربان است.
تفسیر : 1- ایمان، تعهّدآور است و باید از یكسرى افكار و اعمال دورى نماید. «یا ایّها الّذین آمنوا اجتنبوا…» (ایمان، با سوءظن و تجسّس و غیبت سازگار نیست.)
2- براى دورى از گناهان حتمى، باید از گناهان احتمالى اجتناب كنیم. (بنابراین از آنجایى كه برخى گمانها گناه است، باید از بسیارى گمانها، دورى كنیم.) «اجتنبوا كثیراً… انّ بعض الظن اثم»
3- براى جلوگیرى از غیبت باید زمینههاى غیبت را مسدود كرد. (راه ورود به غیبت، اوّل سوء ظن و سپس پیگیرى و تجسّس است، لذا قرآن به همان ترتیب نهى كرده است.) «اجتنبوا كثیراً من الظن… لاتجسسوا ولا یغتب»
4- همان گونه كه مرده قدرت دفاع از خود را ندارد، شخصى كه مورد غیبت قرار گرفته است، چون حاضر نیست، قدرت دفاع ندارد. «میتاً»
5- غیبت كردن، نوعى درّندگى است. «یأكل لحم اخیه میتاً»