لغت شناسان معنای صبر را«حبس کردن» میدانند .صبر بر روزه یعنی حبس کردن نفس از خوراک و نوشاب و شهوت وضد جزع و بی تابی معرفی شده است به معنای حبس کردن نفس به هنگام جزع .
در ترجمه ی آیات در"لسان العرب” اینگونه آمده است:
«وَ اصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ»کهف:28
یعنی: خودت را در کنار آنان نگهدار و از آنان به سوی دیگران روی برنگردان.
«وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ»بقره : 155
یعنی نگه داشتن نفس از اظهار جزع و بی تابی
«وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا»طه:132
یعنی: یعنی نفست را بر نماز و سختی های آن وادارو اگر نفست به خاطر تن آسایی , برای ترک کردن آن با تو مقابله کرد بر او غلبه کن و قصد نماز کن.
غزالی می گویدصبر پایداری انگیزه ی دینی در برابر انگیزه ی شهوانی استو این پایداری فرد را به خیل صابران ملحق می کند .