فرق بین آدم و حیوان ادب است آدمیزاد اگر بی ادب است آدم نیست
یکی از مواردی که تأثیر بسیاری در سلامت خانواده دارد و بارزترین مصداق تکریم و احترام به همسر می باشد، شیوه برقراری ارتباط کلامی زن و شوهر و رعایت ادب نسبت به یکدیگر است؛ به سخن دیگر، بسیاری از دعواهای خانوادگی از رعایت نکردن ادب و عدم توانایی زوجین در رساندن مقصود به یکدیگر است. کلمات، بار عاطفی دارند و میتوانند بر مخاطب، اثر مثبت یا منفی بگذارند.
به عنوان مثال، اگر شوهر در جواب به سؤال همسرش که میپرسد: چرا غذا نمی‌خوری؟ مگر غذا خورده ای؟ بگوید: «با اینکه بوی غذایت آدم را به اشتها می آورد، اما نمیدانم چرا میل ندارم!»، این گونه سخن گفتن، بسیار ارزشمندتر و اثرگذارتر است از اینکه بگوید: «از این غذا خوشم نمی آید یا کجا غذا خوردم، باز کج خیال شدی!»
پیامبر گرامی(ص) در باره تأثیر سخن نیکوی شوهر بر همسر فرمودند: «قَوْلُ الرَّجُلِ لِلْمَرْئَةِِ اِنِّی اُحِبُّکَ لایَذهَبُ مِنْ قَلْبِها اَبَداً؛ سخن مرد به همسرخود که دوستت دارم، هرگز از قلب زن بیرون نمیرود.»
امام خمینی نیز در برخورد کلامی با همسر مکرمه خویش سیره ارزشمندی به یادگار گذاشتند که در اینجا به بعضی از آنها اشاره می شود.
همسر امام در شیوه سخن گفتن امام با وی می گوید: «امام به من خیلی احترام می گذاشتند و خیلی اهمیّت می دادند؛ یعنی یک حرف بد یا زشت نمی زدند. ایشان حتی در اوج عصبانیّت، هرگز بی احترامی و اسائه ادب نمی کردند.»
امام خمینی علاوه بر رعایت ادب در گفتار، نهایت ادب را حتی در نگارش نامه به همسرش نیز رعایت می کرد که در اینجا به یکی از آن نامه ها اشاره میشود:
«تصدقت شوم، الهی به قربانت بروم. این مدت که مبتلای به جدایی از آن نورچشم عزیز و قوّت قلبم گردیدم، متذکر شما هستم و صورت زیبایت در آیینه قلبم منقوش است. عزیزم، امید دارم خداوند شما را به سلامت و خوش در پناه خودش حفظ کند. [حال] من با هر شدتی باشد، میگذرد؛ ولی بحمدالله تاکنون هر چه پیش آمد، خوش بوده و الآن در شهر زیبای بیروت هستم. حقیقتاً جای شما خالی است. فقط برای تماشای شهر و دریا خیلی منظره خوشی دارد. صد حیف که محبوب عزیزم همراه نیست که این منظره عالی به دل بچسبد… من از قِبَل همه نائب الزیاره هستم. به خانم شمس آفاق سلام برسانید و به آقای دکتر سلام برسانید. به خاورسلطان و ربابه سلطان سلام برسانید. ایام عمر و عزت مستدام. تصدقت، قربانت، روح الله.»